Nie podlega żadnej wątpliwości, iż każdy właściciel lokalu w nieruchomości wspólnej powinien ponosić wydatki związane z utrzymaniem lokalu, a także części wspólnej budynku. W myśl art. 15 Ustawy o własności lokali opłaty należy uiszczać każdorazowo do 10 dnia miesiąca. W przypadku opóźnień w płatności zaliczek wspólnocie mieszkaniowej przysługują konkretne prawa wynikające z ustawy.
Zgodnie z brzmieniem art. 481 § 1 Ustawy Kodeks cywilny: Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Ten zapis prawny ma głównie na celu chronić prawa współwłaścicieli, gdyż zaległości finansowe jednego właściciela obciążają pozostałych członków wspólnoty, którzy na te opłaty muszą się złożyć.
Ponieważ prawo przewiduje możliwość naliczania karnych odsetek wspólnota mieszkaniowa nie musi podejmować żadnych dodatkowych działań czy też decyzji w tej sprawie. Natomiast w przypadku, gdy zechce ustalić wyższą niż ustawowo przewidziana wysokość, jaką wynoszą odsetki od nieterminowych wpłat właścicieli wówczas niezbędne jest podjęcie uchwały. Obecnie ustawowa wysokość odsetek karnych wynosi 13,0% w skali roku (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4.12.2008 r. w sprawie określenia wysokościodsetek ustawowych). Co ważne poziom odsetek można podnieść, nie przekraczając jednak ustawowej wysokości maksymalnej.
Wedle art. 359 § 21 Kodeksu cywilnego: maksymalna wysokość odsetek (…) nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego . Na dzień 1.10.2011 r. stopa kredytu lombardowego wynosiła 6,0%, co oznacza, że maksymalne odsetki od nieterminowych wpłat właścicieli lokali nie mogą przekroczyć 24% w skali roku. Dlatego organ zajmujący się windykacją opłat od właścicieli powinien pamiętać, że w sytuacji, gdy poziom odsetek przekracza wysokość odsetek maksymalnych trzeba nałożyć odsetki maksymalne (art. 359 § 22 Kodeksu cywilnego).
Z tego co zostawało wyżej opisane wynika, iż wyrozumiałość, a wręcz pobłażliwość wspólnot mieszkaniowych w nieterminowych płatnościach zaliczek przez niektórych ich członków nie jest przejawem opłacalnego, a tym bardziej preferowanego działania.
