Obecnie w wielu wspólnotach mieszkaniowych funkcjonuje tzw. fundusz remontowy, jednak w podstawowym akcie prawnym regulującym działalność wspólnot tj. Ustawie z dnia 24.06.1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.) brak jest jakiejkolwiek wzmianki na jego temat.
Fundusz remontowy jest de facto częścią składową kosztów zarządu, dokładnie zaliczki na remonty nieruchomości wspólnej. Zaliczka remontowa to praktyczne narzędzie stosowane w procesie przeprowadzania oraz rozliczania remontu w budynku, szczególnie ważne z perspektywy właściciela lokalu. Na funduszem remontowym odkładane są zazwyczaj środki finansowe na przyszłe, niezbędne do przeprowadzenia inwestycje w nieruchomości. Podobnie jak fundusz bieżący fundusz remontowy zwykle posiada odrębne konto księgowe, niekiedy także rachunek bankowy. Podobny jest również cel wyodrębnienia tego funduszu – pokrycie kosztów zarządu nieruchomością, przy czym w przypadku funduszu remontowego stanowią je wydatki na remonty. Skoro istnieje tyle podobieństw między tymi dwoma funduszami dlaczego wspólnoty decydują się na ich rozdzielenie?
Fundusz remontowy i fundusze rozdzielone
Istnienie funduszu remontowego pozwala na sprawniejszą kontrolę środków finansowych w części przeznaczonej na remonty. Ciężko jest bowiem zarządzać funduszem, na którym gromadzone są środki pieniężne przeznaczone na różne cele. Występowanie zarówno zaliczki bieżącej, jak i remontowej dostarcza członkom wspólnoty bezpośredniej informacji na temat bieżących kosztów utrzymania i eksploatacji nieruchomości oraz kosztów większych napraw i remontów.
Wraz z upływem czasu część nieruchomości będzie się zużywać, wystąpi konieczność przeprowadzenia remontu bądź gruntownej naprawy zniszczonej części budynku. Dlatego też właściciele powinni regularnie ponosić koszty korzystania z nieruchomości, co pomoże zapobiec poniesienia jednorazowo dużego wydatku. Nieprzewidziany remont w powiązaniu z brakiem wyodrębnienia funduszu remontowego może okazać się dla nieprzygotowanych na niego właścicieli lokali katastrofalny w skutkach.
Przesłanką tworzenia funduszu remontowego jest nie tylko rozłożenie w czasie kosztów utrzymania nieruchomości, lecz także rozłożenie tych kosztów na wszystkich właścicieli. Jest to szczególnie ważne z perspektywy nowych właścicieli lokali, którzy w obliczu konieczności przeprowadzenia remontu i braku funduszu remontowego poniosą, z resztą niesłusznie, koszt tego remontu za okres kiedy nie byli jeszcze właścicielami. Toteż tak rozumiana zaliczka remontowa ma odzwierciedlać bieżące użytkowanie nieruchomości przez obecnego właściciela lokalu, a jej celem jest pokrycie w przyszłości kosztów odtworzenia zużytej części wspólnej.
