Temat ten jest od wielu lat przedmiotem sporów we wspólnotach mieszkaniowych i innych zasobach mieszkaniowych (m.in. spółdzielniach mieszkaniowych). Nawet polskie sądy, których orzecznictwo jest rozbieżne w tej kwestii, nie potrafią rozwiązać tego problemu.
Na początku warto odwołać się do zapisów podstawowego aktu regulującego działalność wspólnot mieszkaniowych tj. Ustawy z dnia 24.06.1994 r. o własności lokali (zwanej dalej UoWL). Art. 12 ust. 2 tej ustawy stanowi, że właściciele lokali są zobligowani do pokrywania wydatków i kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w wysokości odpowiadającej posiadanemu w niej udziałowi.
Z kolejnego artykułów UoWL (tj. art. 14 pkt 2) można wyczytać, że w skład kosztów zarządu nieruchomością wspólną, które ponoszą wszyscy właściciele proporcjonalnie do posiadanych udziałów w nieruchomości wspólnej, wchodzą m.in. opłaty za windę. Jednakże jak się okazuje przepisy te mogą być odmiennie interpretowane zarówno przez samych zainteresowanych, jak i różne instytucje polskiego wymiaru sprawiedliwości.
Utrzymanie wind – co mówią o tym wyroki sądów?
Za przykład może posłużyć wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie (sygn. akt I ACa 178/11). Zgodnie z orzeczeniem tego sądu uchwała podjęta przez wspólnotę ,w sprawie obciążania kosztami za utrzymanie wind wyłącznie właścicieli lokali na klatkach schodowych, w których te windy się znajdują, jest ważna. Tym samym sąd uznał, że wspólnota może w drodze uchwały różnicować te koszty, zaś opłaty za utrzymanie wind nakładać wyłącznie na właścicieli posiadających faktyczny do nich dostęp.
Wydaje się, że wyrok sądu mija się nieco z intencją Ustawodawcy. Co więcej, w Ustawie z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 71 poz. 733 z póżn. zm.) jasno sprecyzowano czego dotyczą wydatki związane z utrzymaniem lokalu. Art. 2 ust. 1 pkt 8a wspomnianej ustawy mówi, że w skład wydatków mieszkaniowych wchodzą m.in. koszty utrzymania pomieszczeń wspólnego użytkowanie – wind.
Prawdą jest, że zapisy obydwu ww. ustaw wskazują na konieczność partycypowania wszystkich właścicieli lokali w kosztach eksploatacji i utrzymania wind. Obecny stan prawny nie daje bowiem przyzwolenia na zwolnienie niektórych członków wspólnoty (w tym właścicieli mieszkań na parterze) z wnoszenia takich opłat. Nie zmieniają tego jak na razie kontrowersyjne wyroki sądów. Toczący się spór może dopiero zmienić nowelizacja ustawy w formie doprecyzowania obowiązków właścicieli mieszkań bez dostępu do wind czy też jednoznaczne stanowisko polskiego sądownictwa w postaci orzeczenia Sądu Najwyższego.
